IT-voorzieningen
IT toepassingen spelen een belangrijke rol bij de opleiding Bestuurs- en organisatiewetenschap (B&O). Kenmerkend voor de didactische aanpak is de methodiek van taak- en competentiegericht onderwijs, ondersteund door een digitale leeromgeving. Het onderwijs krijg je dan ook ten dele aangeboden in de digitale leeromgeving Blackboard. Dit wil zeggen dat je via het internet studiemateriaal moet raadplegen. Voor het volgen van de opleiding moet je dus zelf over een computer beschikken. In de verschillende onderwijsruimtes is een draadloos netwerk aangelegd met stroomvoorzieningen voor de laptops van de studenten.
Veel informatie over de IT voorzieningen van de Universiteit Utrecht vind je op de website 'IT voorzieningen' of elders op deze webpagina.
Als student aan de UU kun je via MyWorkplace gratis gebruik maken van de software die je voor jouw studie nodig hebt zoals SPSS, Mathematica, Matlab, Nvivo of Stella. En dat doe je heel flexibel waar, wanneer en waarmee je maar wilt. Kijk op de pagina van MyWorkplace.
Na inloggen met je Solis ID kun je als student van de Universiteit Utrecht ook op www.surfspot.nl terecht voor goedkope software en andere IT producten voor een zeer gunstige prijs.
In het pand van het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) aan de Bijlhouwerstraat 6 zijn geen vaste computerwerkplekken aanwezig. Het is dan ook raadzaam een laptop aan te schaffen om zo optimaal van het onderwijs van B&O gebruik te kunnen maken. Wel zijn er in het pand verschillende onderwijs- en werkgroepruimtes waar een vrij toegankelijk draadloos netwerk en stroomvoorzieningen voor de notebooks zijn aangelegd.
Op deze webpagina vind je informatie over waar je op moet letten bij de aanschaf van een laptop, informatie over software waarover je minimaal dient te beschikken en vind je een lijst van laptopaanbieders.
Hardware en garantie/verzekering
Hieronder vind je een lijst met de minimale systeemeisen waaraan een laptop moet voldoen:
- Processor: minimaal Intel i3 of vergelijkbaar (bijv. AMD Ryzen 3)
- Intern geheugen: minimaal 4 GB
- Harde schijf: minimaal 256 GB
- Video-Out: VGA of Displayport of HDMI. Heb je bijv. een Thunderbolt uitgang voor video, dan is het handig als je zelf een verloopstekker meeneemt wanneer je een presentatie moet geven in één van onze collegezalen.
- Netwerkaansluiting (LAN): 1000 Mbps
- Draadloos netwerk: minimaal 54 Mbps (=802.11 G)
- Garantie: minimaal 2 jaar
Het is zeer aan te raden om een goede garantie en/of verzekering voor je laptop te regelen. Als je een laptop aanschaft, is het ook verstandig goed te kijken naar het soort en de voorwaarden van de garantie en/of verzekering die je bij je laptop kunt afsluiten.
Er zijn verschillende soorten garantie denkbaar. Hieronder zie je de meest voorkomende:
- Carry-in: Je stuurt zelf je notebook naar de leverancier, waarbij de transportkosten voor je eigen rekening zijn. Na de reparatie stuurt de leverancier de gerepareerde notebook retour.
- Pick-up and return: De notebook wordt bij een defect opgehaald door de leverancier en na reparatie weer teruggebracht. Je hoeft hier niets voor te betalen, maar je moet wel een tijdje je notebook missen.
- On-site: Er komt een monteur bij de je langs om de notebook te repareren. Dit is natuurlijk het gemakkelijkst, alleen is dit meestal wel duurder in aanschaf dan de andere twee vormen.
Naast de garantie heb je bij veel aanbieders van notebooks ook de mogelijkheid een verzekering af te sluiten op je notebook. Deze verzekering dekt vaak bepaalde schade (vocht, vallen, stoten en andere onopzettelijke schade) die vaak niet binnen de garantie valt.
Software
Naast een goed werkende laptop zul je ook bepaalde software nodig hebben om je laptop optimaal te kunnen laten functioneren. Sommige software wordt bij aanschaf van een laptop vaak al meegeleverd (meestal in ieder geval een besturingssysteem).
Als student aan de UU kun je via MyWorkplace gratis gebruik maken van de software die je voor jouw studie nodig hebt zoals SPSS, Mathematica, Matlab, Nvivo of Stella. En dat doe je heel flexibel waar, wanneer en waarmee je maar wilt. Kijk op de pagina van MyWorkplace.
Na inloggen met je Solis ID kun je als student van de Universiteit Utrecht ook op www.surfspot.nl terecht voor goedkope software en andere IT producten voor een zeer gunstige prijs. Bepaalde software die je nodig hebt, is ook gratis te downloaden.
Hieronder vind je een lijst met de software die minimaal op je laptop geïnstalleerd moet zijn:
- Windows 10
- Microsoft Office 365, op deze link kan je zien hoe je dit pakket gratis kan gebruiken.
- SPSS 25
- Een willekeurig antivirus programma. Wanneer je Windows 10 gebruikt, is Windows Defender inbegrepen. Windows Defender is een gratis antivirus programma.
- EndNote 9 / QSR NVIVO
- VideoLan/VLC
- 7-zip
- Naast de standaard browser op je notebook, is het aan de raden om behalve Internet Explorer een andere browser te gebruiken (niet alles werkt onder Internet Explorer). Goede opties zijn Mozilla Firefox en Google Chrome.
- Adobe Reader. Wanneer je naar get.adobe.com/reader gaat, hoef je de 'optional offers' niet te installeren.
- Pdf995
RSI is een afkorting van Repetitive Strain Injury. Het is een verzamelnaam voor diverse pijnklachten in spieren, pezen en zenuwen die zich tussen de vingertoppen en de nek bevinden. De klachten kunnen worden veroorzaakt door steeds herhaalde bewegingen bij een statische houding. Vooral als dit gepaard gaat met een studie- of werkplek die niet aan jouw lichaam is aangepast, veel stress en weinig ontspanning.
Als je veel werkt met een draagbare computer kun je last krijgen van je ogen, polsen, nek en rug. Als je regelmatig op dezelfde plek aan je laptop werkt, is het aan te bevelen om extra hulpmiddelen aan te schaffen, zoals een goede monitor (of een plateau om je monitor op te plaatsen), een volwaardig toetsenbord en een normale muis.
Fases in RSI
RSI verloopt verschillend en niet altijd geleidelijk. Globaal worden de volgende drie fasen onderscheiden:
Fase 1: Je hebt (lichte) pijn tijdens het werk. De pijn voelt aan als kramp of een 'doof' gevoel op een goed aanwijsbare plaats. De pijn neemt snel af als je stopt met werken. In deze fase zijn mensen geneigd hun klachten te negeren. Dit is erg onverstandig, want juist in deze fase is er nog een hoop leed te voorkomen.
Fase 2: Ook als je niet zit te werken heb je regelmatig pijn, bijvoorbeeld bij het dragen van boodschappen of tijdens het autorijden. De pijn voelt aan als een irritatie of een licht tintelend gevoel, soms is er ook sprake van krachtverlies. In deze fase is er al sprake van ernstige RSI.
Fase 3: De pijn is altijd aanwezig, ook als je nergens mee bezig bent. In deze fase is er sprake van een chronische aandoening. Ook licht werk is niet meer mogelijk, net als dagelijkse dingen als boodschappen doen, haar wassen en stofzuigen. Uit deze fase komen kost vaak jaren van therapie.
Symptomen
Als je een of meer van de volgende symptomen vertoont, moet je ernstig rekening houden met RSI:
- Je hebt last van pijn, tintelingen, gevoelloosheid, stijfheid of krachtverlies in je bovenrug, nek, schouders, armen, ellebogen, polsen, handen of vingers.
- Je klachten kunnen verergeren door fijne bewegingen of lang in dezelfde houding zitten (bijvoorbeeld achter een computer).
- De klachten ontstaan vaak tijdens of na een periode van stress of waarin je druk bent geweest met een bepaalde taak (bijvoorbeeld een werkstuk of scriptie).
- Rust vermindert de klachten, maar zodra je weer aan de slag gaat komen ze snel terug.
Als je last hebt van RSI-klachten is het raadzaam maatregelen te nemen. Helaas bestaat er niet zoiets als dé therapie voor RSI. Waarschijnlijk is een combinatie van rust, beweging en fysiotherapie het meest effectief. Over het algemeen geldt dat RSI verergert naarmate er minder rustmomenten zijn en de klachten te lang genegeerd worden. Het is dus van groot belang er tijdig iets aan te doen.
Enkele maatregelen die je kunt nemen:
- Neem voldoende rust om de pijn te laten afnemen, maar rust niet te veel; dit vermindert je belastbaarheid. Zorg voor een goede nachtrust.
- Werk aan je conditie en de belastbaarheid van je spieren. Denk vooral aan sporten als zwemmen, hardlopen, wandelen, fietsen.
- Neem je pijnklachten serieus. Forceer niet en doe geen dingen waar je meer pijn van krijgt.
- Stel grenzen en prioriteiten, hoe moeilijk dat ook is.
- Durf om ondersteuning te vragen als een bepaalde activiteit te belastend voor je is.
- Als je RSI-klachten je studievoortgang belemmeren, kun je het beste een afspraak maken met je studieadviseur.
Maatregelen om RSI te voorkomen
Om RSI te voorkomen kun je de volgende maatregelen nemen:
- Studeer met regelmaat en beperk de perioden van stress en piekbelasting.
- Zorg na een periode van stress voor een lange hersteltijd.
- Zit in een ontspannen houding achter de computer. Je rug moet recht zijn en het is verstandig niet telkens in dezelfde houding te blijven zitten.
- Zorg voor een goede werkplek: je stoel, bureau, toetsenbord, muis en beeldscherm moeten zo zijn afgesteld dat ze zo min mogelijk klachten opleveren.
- Voorkom kou, tocht, geluidsoverlast en te veel zonlicht op je werkplek.
- Gebruik toetsenbordcombinaties ter afwisseling van het muizen. Veel dingen die je met je muis doet, kun je sneller met je toetsenbord (zie de sneltoetsen achter in dit boekje). Dit zorgt voor afwisseling. Dit wil overigens niet zeggen dat het gebruik van het toetsenbord onschadelijk is!
- Wissel je werkzaamheden af (bijv. beeldschermwerk en artikelen lezen).
- Neem na elke 10 minuten werken een korte pauze (20 sec) om de doorbloeding van je spieren te verbeteren: handen schudden, bovenarmen draaien, schouders optillen, hoofd buigen en draaien. Oefeningen of tijdelijk iets anders doen blijkt meer op te leveren dan passief pauzeren. Meerdere korte pauzes gaan in het algemeen niet ten koste van de productiviteit en zijn effectiever dan één lange pauze.
- Neem elke 2 uur 10 minuten pauze om te bewegen.
- Zit niet meer dan 6 uur per dag achter je computer.
- Drink veel water (het dwingt je naar de wc te lopen).
- Sta zo veel mogelijk op van je plek.
- Maak gebruik van speciale software die je eraan herinnert op tijd pauze te nemen.
- Zorg in je vrije tijd voor voldoende ontspanning en lichaamsbeweging.
De houding en werkplek
Stoel:
- De hoek tussen je onder- en bovenbenen moet 90 graden zijn.
- Je voeten moeten plat op de grond steunen.
- De ruimte tussen de zitting en je knieholte moet zo groot zijn als een vuist.
- De rugleuning moet steun geven vanaf de bovenkant van je bekken tot aan je schouderbladen.
- De hoogte van de armleuning moet gelijk zijn aan de hoogte van de werktafel.
- De armsteunen moeten je ellebogen ondersteunen, zonder dat je schouders worden opgetild.
Bureau:
- Stel de hoogte van het bureaublad zodanig in dat de bovenkant van de armsteunen op gelijke hoogte is met de bovenkant van het toetsenbord.
- Zorg dat je ellebogen en onderarmen ondersteund worden door het werkblad.
- Als het bureaublad te hoog is, pas dan de hoogte van je stoel aan en gebruik een voetensteun.
Toetsenbord:
- Gebruik een los toetsenbord.
- Plaats het toetsenbord en beeldscherm recht voor je.
- Plaats het toetsenbord binnen handbereik.
Muis:
- Houd de muis niet te ver van je lichaam en op dezelfde lijn als je toetsenbord.
- Beweeg de muis met je hele hand en vanuit je hele arm en niet alleen vanuit je pols.
- Stel de muis niet te gevoelig in.
- Beperk zo veel mogelijk het dubbelklikken.
- Houd je polsen recht bij het typen.
Beeldscherm:
- Plaats het beeldscherm op een armlengte afstand en zó hoog dat je er net overheen kunt kijken.
- Voorkom lichtinval op je scherm.
- Stel het scherm in op een lichte achtergrond met donkere tekens.
- Stel helderheid en contrast zo in dat het prettig kijkt.
Speciale software
Een voorbeeld van een programma dat RSI kan helpen bestrijden en voorkomen is Workpace. Je kunt dit programma aanschaffen via Surfspot (www.surfspot.nl).
Workpace bestrijdt RSI-verschijnselen door regelmatige computerpauzes af te dwingen. In het programma is van alles instelbaar, bijvoorbeeld de lengte en verplichting van de te nemen pauzes. Bij het starten van het programma kun je een standaardprocedure doorlopen om een gebruikersprofiel aan te maken. Daarin geef je aan wat je het programma wilt laten doen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen micropauzes en werkpauzes. Micropauzes duren een aantal seconden en worden om de paar minuten gehouden. Deze dienen om het lichaam even kort te ontspannen en daarna direct door te werken. Werkpauzes worden grofweg ieder uur gehouden en duren een paar minuten zodat je echt afstand neemt van de werkzaamheden en je computer. Zeker als je al eens last hebt gehad van lichte RSI-verschijnselen is het nuttig om Workpace te gebruiken, maar ook ter preventie is het een belangrijk hulpmiddel.
Oefeningen
Als je regelmatig goede oefeningen doet, kun je RSI-klachten tegengaan. Uitgangshouding voor deze oefeningen is de volgende:
- Zit of sta met een rechte rug.
- Houd het hoofd recht.
- Houd de schouders laag.
Adem een paar keer diep in en uit en richt je aandacht op je nek en schouders. Blijf tijdens de oefeningen goed doorademen, zet je adem niet vast.
1. Ga recht boven op je zitknobbels zitten / ontspan je schouders / til je hoofd uit je nek (maak een 'onderkin') / let goed op de ruimte die nu ontstaat, niet alleen in je nek, maar in je gehele romp / breng je hoofd weer terug.
2. Strek je armen omhoog en maak jezelf zo lang mogelijk / laat weer los en herhaal dit.
3. Schouders laag / maak met beide schouders cirkels / eerst tien cirkels voorwaarts, daarna tien cirkels achterwaarts / doe het aandachtig en langzaam, van kleine rondjes naar steeds grotere.
4. Leg je handen achter je hoofd (niet duwen!) en beweeg je ellebogen naar buiten / ontspan en herhaal dit.
5. Maak met je hoofd halve cirkels voorwaarts / laat de cirkels kleiner worden totdat je hoofd in het midden staat.
6. Breng je schouders naar de oren en laat op de uitademing in één keer los /
7. Vouw je handen in elkaar (bidgreep) / draai je handpalmen van je af / duw je handen met gestrekte armen naar voren / houd dit even vast, ontspan en herhaal de oefening.
8. Draai je handen rond vanuit je polsen (linksom en rechtsom).
9. Spreid en sluit je vingers een aantal keer.
10. Schud je armen los en laat je handen en vingers in de beweging meegaan.
Solis-id en wachtwoord
Je Solis-id is je gebruikersnaam voor de meeste universitaire diensten en komt overeen met je 7-cijferig studentnummer, dat je ontvangt na je inschrijfverzoek in Studielink. Dit nummer kun je terugvinden in je ontvangen berichten. Als nieuwe student ontvang je je Solis-id per e-mail, samen met een link naar het wachtwoordportaal waar je jouw wachtwoord kunt instellen. Meer informatie vind je op de pagina over het Solis-id.
2FA
Naast je wachtwoord heb je ook 2FA nodig: twee-factor-authenticatie. Ook die heb je nodig voor veel universitaire diensten. Je stelt dit hier in. Het is erg belangrijk dat je jouw herstelcode (recovery code) opslaat tijdens het instellen.
Beveiliging
Veilig werken is steeds belangrijker. Stel je voor dat iemand bij jouw data kan. Kijk op deze pagina hoe je jouw data beter beveiligt.
Toegang tot systemen na uitschrijving
Na je uitschrijfdatum heb je nog drie maanden toegang tot IT-systemen van de universiteit (e-mail, U-schijf, OneDrive, etc.). Daarna heb je geen toegang meer tot je data en worden deze verwijderd.
Wat moet je regelen als je vertrekt?
- Zorg dat je persoonlijke e-mailadres in Osiris klopt, zodat je nog met de universiteit kunt corresponderen en wij met jou. Onderaan deze handleiding staat hoe je dit aanpast.
- Sla je persoonlijke data op, zoals e-mails die je wilt bewaren of data van je U-schijf, OneDrive, enzovoorts. Let op: dit geldt ook voor de OneDrive die je via de UU krijgt! Indien je OneDrive met (persoonlijke) data hebt gekoppeld op je mobiele telefoon, tablet of computer, kun je straks niet meer bij die data. Stel deze dus ook veilig.
Meer informatie over je account lees je op https://www.uu.nl/rollen. Hier wordt ook naar verwezen in een e-mail die je krijgt wanneer je de universiteit verlaat. Neem bij vragen contact op met de ICT Servicedesk.
Osiris
In Osiris student kun je je inschrijven voor cursussen, je cijfers bekijken en je adresgegevens wijzigen.
Blackboard
Blackboard is de elektronische leeromgeving van de UU. Hier kun je o.a. opdrachten inleveren en wordt informatie gedeeld omtrent je vakken en studie.
SolisWorkspace
Als student aan de UU kan je via SolisWorkspace gratis gebruik maken van de software die je voor jouw studie nodig hebt. Denk aan SPSS, Mathematica, Matlab, Nvivo of Stella. Alles staat voor je klaar. Hoe het werkt, lees je in de handleidingen.
Software via de UU of SURFspot
De universiteit biedt naast SolisWorkspace ook een aantal applicaties en pakketten aan (zoals Microsoft 365 met Word, Outlook, Excel, etc.) die je lokaal kunt installeren op je eigen computer. Ook via SURFspot kun je korting krijgen op software (en hardware).
UU Videoplatform
Met het videoplatform kun je onderwijsgerelateerde kennisclips opnemen, uploaden, bewerken en delen. Dit kan thuis of in speciaal uitgeruste studio’s op de campus. Handleidingen vind je op de handleidingensite.
MyUU
De MyUU app biedt toegang tot je collegekaart, bibliotheekpas, persoonlijke rooster en je cijfers uit Osiris. Je kunt de app downloaden uit de Appstore.
Utrecht University wifi-netwerk
Op de campus kun je gebruik maken van het wifi-netwerk 'Utrecht University'. Je gebruikersnaam is je UU e-mailadres (bijvoorbeeld j.a.janssen@students.uu.nl). Werkt het niet? Vul dan je studentnummer@soliscom.uu.nl in. Je wachtwoord is het wachtwoord van je Solis-id.
Eduroam wifi-netwerk
Je kunt ook gebruik maken van eduroam. Dit is een landelijk wifi-netwerk voor alle onderwijsinstellingen. Je gebruikersnaam is je UU e-mailadres (bijvoorbeeld j.a.janssen@students.uu.nl). Je wachtwoord is het wachtwoord van je Solis-id. De mogelijkheden met eduroam zijn beperkter dan die van ‘Utrecht University’. Zo kun je beperkt gebruik maken van UU-diensten (zoals printen) en biedt het voornamelijk internettoegang.
Handleidingen
Handleiding om wifi in te stellen op jouw telefoon of laptop vind je op de handleidingensite. Oude apparaten die geen updates meer ontvangen kunnen om veiligheidsredenen mogelijk geen verbinding maken met de wifi-netwerken.
Alle studenten krijgen een UU e-mailadres. Je hebt je e-mailadres ontvangen op je privé-emailadres (wat in studielink staat) bij je inschrijving.
Zo log je in via je browser:
- Ga naar https://outlook.live.com
- Gebruik je UU-emailadres als gebruikersnaam (bijvoorbeeld: j.a.janssen@students.uu.nl) en je Solis-wachtwoord, en (indien nodig) je 2FA.
Je kunt ook je mail instellen op je telefoon of laptop. Hoe je dit doet, lees je op de handleidingensite.
Je kunt op verschillende plekken je data opslaan en delen met andere studenten of medewerkers. Hieronder geven we de mogelijkheden. Het gebruik van USB-sticks of schijven raden we af. Deze worden niet door ons geback-upt. Ook kan (gevoelige) informatie op straat komen te liggen.
OneDrive
Alle studenten kunnen tijdens hun studie gratis gebruik maken van OneDrive via de UU. Je kunt hier al je data veilig opslaan en je hebt 1 TB aan opslag. Let op: na je studie stopt de toegang tot deze OneDrive.
U-schijf
De U-schijf wordt uitgefaseerd. We adviseren deze niet meer te gebruiken.
SURFfilesender: delen van bestanden
Met SURFfilesender kun je bestanden delen met anderen, ook buiten de UU. Hierbij wordt de inhoud van je bestanden veilig verstuurd en kijkt niemand mee naar de inhoud. Bij andere openbare diensten kan dit anders zijn.
Bij sommige faculteiten is een eigen laptop voor je studie verplicht, bij anderen een advies. Ook de systeemeisen verschillen per faculteit (zie hieronder). Vraag dit na voor je eigen studie. Het is in het algemeen aan te raden dat je laptop geschikt is voor het werken met SolisWorkspace en dat je Office 365 kunt installeren.
De faculteit Bètawetenschappen, Sociale wetenschappen en Geowetenschappen hebben een eigen pagina met informatie. Andere faculteiten stellen geen specifieke eisen aan de hardware of communiceren dit zelf aan je.