Ransomware

Ransomware is kwaadaardige software die één of meerdere bestanden versleutelt op je computer. Je krijgt pas weer toegang tot je bestanden als je de sleutel hebt gekregen om deze te ontsleutelen (decrypten). Zo'n sleutel krijg je over het algemeen pas nadat je losgeld hebt betaald. Ransomware zal alle bestanden waar het toegang toe kan krijgen proberen te versleutelen, ook op Surfdrive, U-en O-schijven of de netwerkopslag die in Windows-verkenner een schijfletter heeft (zoals E:, F:, G).   

Ook bestanden op aangesloten externe harde schijven en USB-sticks kunnen door ransomware worden besmet. 

Handel snel en volg onderstaande instructies: 

1. Houdt de Aan/Uit-knop 4 tot 5 tellen ingedrukt. Op deze manier wordt de computer onmiddellijk afgesloten. Niet doen: netjes uitloggen.  
2. Bel meteen de ICT Servicedesk (030 253 4500). Zij weten precies wat ze moeten doen in het geval van ransomware.  
3. Start je computer niet op totdat een expert van de Servicedesk het heeft opgeschoond. 

Er zijn veel variaties waaraan je ransomware kan herkennen, maar onderstaande symptomen komen vaak voor: 

• iconen van documenten op je bureaublad worden wit en krijgen een opvallende extensie (bijvoorbeeld pipi.docx wordt pipi.docx.crypt.) 
• toegang tot je browser is geblokkeerd, of zelfs de toegang tot je computer; 
• je ziet een plaatje met het bericht dat je documenten zijn versleuteld, met een handleiding hoe je met bitcoins een sleutel kunt kopen om de blokkering op te heffen (of door een boete te betalen op een nep website van politie of justitie); 

Als je snel handelt en bovenstaande stappen volgt, dan kan je vaak schade beperken. De ICT Servicedesk zal je helpen met het opschonen van de computer en het terugzetten van de back-up.

Is je privé-computer gehackt? Betalen is onverstandig, want het kan gebeuren dat je zelfs na betaling nog geen sleutel krijgt. Bel dan ook de ICT Servicedesk (030 - 253 4500), want zij kunnen je adviseren over hoe je moet handelen.  

Zet pas een back-up terug als je zeker weet dat je machine helemaal malwarevrij is. 

Grofweg zijn de methoden die internetcriminelen gebruiken, te herleiden tot de volgende vormen. 

1. Door het openen van een onveilige link (op een website of in je mail), via online advertenties, e-mailbijlages of via (illegale) downloads kan een kwaadaardig programma op je computer worden geïnstalleerd.  
2. Malware profiteert van verouderde software of programma's die niet up-to-date zijn. Je zet dan bij wijze van spreken de deur op een kier waardoor er ransomware (of andere malware) je computer binnen kan komen. Zorg dus dat jouw software altijd up-to-date is. Dit geldt ook voor je browser. Een goede virusscanner helpt ook om binnendringende malware tijdig te ontdekken.

1. Sla je UU-bestanden op een veilige UU-locatie op
   De directie ITS maakt dagelijks back-ups van onder meer de O- en U-schijf. Andere veilige opslaglocaties zijn Surfdrive of een Teamsite. Regel zelf de back-ups van overige (privé)data. 
2. Voorkom ellende 
   ITS zorgt voor een goede beveiliging van de UU-systemen. Dit is wat je zelf kan doen om ook je thuissystemen veilig te houden: 

• Maak ook thuis regelmatig back-ups van je data en bewaar die op een veilige plek (los van je computer). Gebruik hiervoor dit stappenplan.
• Houdt alle software up-to-date. 
• Zorg dat er een up-to-date virusscanner op je computer draait. Bijvoorbeeld van McAfee, met korting te krijgen via SurfSpot. 
• Zorg dat je (Windows)firewall aan staat.  
• Klik niet klakkeloos op linkjes of e-mailbijlagen.