Summer Flashback: Op uitwisseling met de veterinaire faculteit in Pretoria, Zuid-Afrika

Op 26 juni 2023 werd een nieuw keuzevak van de master Diergeneeskunde afgetrapt: “Food Quality, Risk Assessment, Control and One Health in the Netherlands and South Africa”. Dit keuzevak kon gekozen worden door alle masterstudenten Diergeneeskunde. Interesse en enthousiasme voor One Health (OH) en veterinaire volksgezondheid (VV) waren de enige ingangseisen om met dit unieke internationale vak mee te mogen doen.

In vijf korte, maar drukke weken werden OH en VV bekeken vanuit Nederlands en Zuid-Afrikaans veterinair perspectief. Na de online introductieweek, waarin veel algemene stof gericht op OH en VV werd behandeld en waarin kennismaking centraal stond, arriveerde de Zuid-Afrikaanse delegatie met dertien man sterk (tien studenten, twee staats dierenartsen en één docent) op 3 juli op de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht. De focus in de eerste week lag vooral op onze wet- en regelgeving omtrent het produceren en verwerken van dierlijke producten en actuele dierziekten en zoönoses in Nederland. In de tweede week werd de geleerde theorie in de praktijk bekeken tijdens vele interessante excursies, zoals een bezoek aan het Ministerie van Landbouw, Natuur & Voedselkwaliteit, de NVWA, zelfkazende veehouder, LIVAR en een varkensslachthuis.

Ook het uitwisselings-aspect van de cursus kwam in deze twee weken al goed tot haar recht. We hebben veel gesproken over de verschillende onderwerpen en inhoud van de studie, de verschillen vergeleken tussen de faculteiten Onderstepoort Pretoria en Utrecht en daarnaast werden ook de culturele verschillen en overeenkomsten tussen beide landen onder de loep gelegd. Bovendien was er ruimte voor gezelligheid na 17:00 uur en was het creëren van een band met onze internationale collega’s een echt toppunt van deze cursus. Zo hebben we een dag naar Amsterdam georganiseerd, waarbij de cultuurliefhebbers in de groep hun hart konden ophalen. Tevens gingen we op bezoek bij de verschillende studieverenigingen van diergeneeskunde en kon er uitgebreid kennis worden gemaakt met de mooie stad Utrecht. Al met al waren de eerste drie weken al enorm leerzaam en vooral ook ongelofelijk leuk!

Voor de laatste twee weken van het vak vertrokken we met tien Nederlandse studenten, een docent, en een NVWA dierenarts naar Pretoria. Daar kregen we veel interessante colleges over dierziektes die in Zuid-Afrika een grote impact hebben op de veterinaire volksgezondheid. Ook lag hier de nadruk op de sociaal economische impact die dierziektes hier kunnen hebben. Daarnaast leerden we over de struisvogel-, wild-game en krokodillenindustrie, branches waar we in Nederland natuurlijk weinig vanaf weten.

Ook in Zuid-Afrika bezochten we verschillende slachthuizen. Eerst werd een pluimveeslachthuis, waar ze dagelijks ruim 500.000 kippen verwerken, bezocht. Tevens stond een bezoek aan een lokaal, mobiel slachthuis, wat speciaal is ontworpen voor de landelijke gebieden, op de planning. Een project dat in containers kleine slachthuizen realiseert op afgelegen plekken waar kleinschalige boeren hun dieren naartoe kunnen brengen. Dit prachtige, door NGO’S gesteunde initiatief, om schoon en gecontroleerd slachten te stimuleren in kleinschalige, afgelegen gemeenschappen is een mooi voorbeeld van hoe Zuid-Afrika aan de weg timmert om OH en VV meer en meer deel te laten worden van de samenleving.

Tot ons grote enthousiasme brachten we ook een bezoek aan het Krügerpark. Door de aanwezigheid in hoge dichtheid van vele wilde dieren zoals buffels, zijn veel dierziektes zoals mond en klauwzeer en tuberculose endemisch in dit park. Hier hebben we met een aantal lokale dierenartsen mogen spreken en van dichtbij kunnen zien wat hun werkzaamheden inhouden. Het bezoekje aan het Skukuza wild-game slachthuis (inclusief een slachtruimte voor olifanten en nijlpaarden) was een eye-opener op het gebied van slachten op een non-industriële schaal. Er wordt hier namelijk alleen geslacht om de populaties in het park onder controle te houden. Het hoogtepunt van ons bezoek aan het park was een kennismaking met jonge neushoorns in de neushoorn-boma. In deze boma (Afrikaans voor een met hout omheinde kraal) vangen ze verweesde neushoorn kalfjes, of gewonde neushoorns op om ze daarna hopelijk aangesterkt en wel weer terug te plaatsen in het wild. Dit was een prachtige ervaring en er is zelfs menig traan gelaten bij de kennismaking tussen mens en neushoorn.

Concluderend, deze cursus was onwijs interessant en verrijkend voor het diergeneeskundig curriculum. Als mens zijn we allemaal gegroeid en geïnspireerd door de ervaringen die deze uitwisseling ons heeft gebracht. Dit vak blijft ons de rest van ons leven bij en er zijn banden voor het leven geschept tussen toekomstige dierenartsen van Zuid-Afrika en Nederland.

Door: Puck Eicher (eerstejaars masterstudent) & Ellen Leenstra (laatstejaars masterstudent)