“De urgentie van de klimaatcrisis voelen we allemaal”
Op maandag 20 maart spraken 45 studenten en medewerkers van de universiteit met elkaar over samenwerking met de fossiele industrie. Zou de universiteit dat moeten doen, en zo ja, onder welke voorwaarden? Daarbij werd deep democracy gebruikt, een dialoogmethode met veel aandacht voor afwijkende opvattingen. Op 15 mei staat er een tweede bijeenkomst gepland die voortbouwt op de inzichten die verzameld zijn op 20 maart.
Na een korte introductie door rector Magnificus Henk Kummeling – die samen met collegevoorzitter Anton Pijpers aanwezig was - gaf moderator Yonathan Keren een inleiding in de deep democracy methode. Daarbij staat aandacht voor andermans waarden en (bewuste en onbewuste) overtuigingen centraal. Doel is niet om anderen te overtuigen van je eigen argumenten, maar om echt naar elkaar te luisteren. Dat maakt het een nuttig instrument voor het oplossen van conflicten, en om alle perspectieven op tafel te krijgen.
Gesprek op voeten
In een ‘gesprek op voeten’ gaven deelnemers kort hun reactie op de stelling ‘Wat moeten we doen met de samenwerkingen met de fossiele industrie’ en kozen vervolgens een positie in de zaal. Wie het met diegene eens was, ging kort bij die persoon staan. Wie zich niet kon vinden in de stelling, koos een plek verder weg in zaal.
Sentimenten die breed werden gedeeld gingen over het niet willen bijdragen aan greenwashing, een gebrek aan vertrouwen in de fossiele industrie omdat ze in het verleden informatie hebben achtergehouden en relatief weinig investeren in groene innovatie. Maar ook over het in stand houden van samenwerkingen om zo in gesprek te blijven, de schaalgrootte van de bedrijven te benutten, en bedrijven te motiveren om het beter te doen: want voor de transitie hebben we echt alles en iedereen nodig. Een uitgebreid verslag van de gedeelde standpunten is hier te lezen: verslag Deep Democracy bijeenkomst 20 maart (download PDF); en/of beluister de audio-samenvatting van de bijeenkomst.
Het was duidelijk dat alle deelnemers een gevoel van urgentie deelden, en de mening dat we moeten toewerken naar een duurzame toekomst waarin we niet meer afhankelijk zijn van olie. Maar de meningen over hoe dat het best te realiseren is, liepen uiteen. Er was veel consensus over het belang van transparantie over samenwerking en heldere afwegingskaders waarin ook ethische of morele aspecten van de samenwerking worden meegewogen.
Tijdens de bijeenkomst werd bij de ingang geprotesteerd door studentleden van End Fossil: Occupy! Twee van deze actievoerders zijn uitgenodigd om deel te nemen aan het gesprek en zijn op die uitnodiging ingegaan.
Toewerken naar afwegingskaders
Het doel van deze bijeenkomsten is om de ideeën en intenties vanuit verschillende (academische) disciplines binnen de Universiteit Utrecht te verzamelen. Van de visies van studenten en medewerkers die faliekant tegen samenwerking zijn, tot die van onderzoekers die momenteel samenwerken met de fossiele industrie. We willen samen toewerken naar een set bevindingen die het College van Bestuur en de Medezeggenschap meenemen in toekomstige besluitvorming en afwegingskaders voor samenwerkingen. Het doel is dat er voor de zomer van 2023 een concept-besluit is.