FAQ veranderingen onderwijs

De Faculteit Geesteswetenschappen zet al 20 jaar alle zeilen bij om alle opleidingen overeind te houden, ondanks een teruglopende instroom van studenten. Ons aanbod (veel disciplines en onderwijsprogramma’s van verschillende omvang) past niet bij de manier waarop het Rijk en de Universiteit Utrecht het onderwijs financiert.

De financiering ‘beloont’ grote opleidingen, en daar heeft Geesteswetenschappen er niet veel van. De afgelopen jaren hebben we veel pleisters kunnen plakken met (tijdelijke) middelen. Door de nieuwe cao, het verdwijnen van tijdelijke middelen en de aangekondigde bezuinigingen komt de faculteit ernstig in het rood.

Ja, want de bezuinigingen komen bovenop al eerdere financiële problemen en daardoor worden we nu gedwongen om stappen te nemen.

Onderwijs is niet bedoeld om aan te verdienen, maar aan de andere kant kunnen we er ook geen verlies op maken. Onderwijs wordt betaald door belastinggeld en als we meer geld erin moeten stoppen dan we krijgen, dan kunnen we het niet langer betalen. Dat is op dit moment het geval  met de faculteit Geesteswetenschappen, we geven meer geld uit dan we binnenkrijgen. Dat moet veranderen, we hoeven geen winst te maken, maar onze inkomsten en uitgaven moet in balans komen.

Collegegeld alleen is helaas niet voldoende om het onderwijs te betalen. Je hebt geld nodig om docenten te betalen, maar ook dat er panden zijn, dat er ondersteuning is zoals het Studiepunt en studieadviseurs en zaken zoals boeken in een bibliotheek. Iedere universiteit heeft veel meer geld nodig dan alleen de collegegelden om dat allemaal te betalen.

Korte termijn

• Het is de bedoeling dat het Honoursprogramma zal gaan sluiten. Een beslissing hierover wordt genomen door het CvB en de Universiteitsraad.
• We gaan het cursusaanbod in de bachelors terugbrengen.

Lange termijn

• Opnieuw inrichten van ons bachelorportfolio en het verbreden van bestaande opleidingen met daarin ruimte voor de expertises van de kleine opleidingen.
• Sluiten van zes bacheloropleidingen: Duits, Frans, Italiaans, Keltisch, Islam en Arabisch en Religiewetenschappen.

We hebben de afspraak gemaakt dat onze bacheloropleidingen voortaan een minimum-instroom van 25 studenten moeten hebben. Voor de expertise uit opleidingen die onder die grens komen, bedenken we een andere inbedding in ons brede onderwijsportfolio. Die afspraak is ingegeven door de langjarig instabiele financiële situatie van onze faculteit.

Wij willen niet zo zeer af van deze opleidingen, de studenten erin of de docenten die deze opleiding verzorgen. De faculteit staat voor een enorme financiële uitdaging en het sluiten van opleidingen is één van de maatregelen die genomen worden om te voorkomen dat de hele faculteit GW stopt te bestaan.

We sluiten opleidingen, maar willen de expertise van de docenten waarborgen door hun onderwijs een plek te geven binnen andere opleidingen die blijven bestaan. Op deze manier hopen we ook deze expertises meer exposure te geven dan in een kleine opleiding.

De instroom in de bachelors Duits, Frans, Italiaans, Keltisch, Islam en Arabisch en Religiewetenschappen sluit per 1 september 2026, dan kunnen geen nieuwe studenten meer starten.

De dan zittende studenten kunnen gegarandeerd hun opleiding afronden en hun diploma halen. Ze hebben daar tot 1 september 2030 de tijd voor.

Er zijn landelijke afspraken over samenwerking op het gebied van de talenstudies. In die afspraken is het helpen oplossen van het lerarentekort voor de talen heel belangrijk.

De opleidingen Duits en Frans trekken landelijk veel te weinig studenten om het lerarentekort op te lossen. Dit is al jaren zo en er is weinig perspectief op een kentering. Wat we dus doen, en daarover zijn alle universiteiten het eens, is dat we andere toegangsroutes tot het leraarschap en de lerarenopleiding bouwen. Ook voor mensen die hun talenexpertise via andere opleidingen verworven hebben.

Wij zijn wettelijk verplicht om het aanbod en de kwaliteit ervan te waarborgen. Dat zullen we ook op alle mogelijke manieren doen. Als docenten elders een nieuwe baan vinden, zullen wij ervoor zorgen dat er een vervangende docent komt met kwalificaties die de kwaliteit van dat onderwijs garanderen.

Als je een opleiding sluit, moet je nog steeds voldoen aan de opzet en eisen van die opleiding. We garanderen dus dat studenten tot aan het eind een volledig programma kunnen volgen en aan alle eindtermen van hun opleiding zullen voldoen.

Geesteswetenschappen zet niet in op brede bacheloropleidingen. De opleidingen die er nu zijn, blijven bestaan. Er is nog steeds veel ruimte voor disciplinair onderwijs.

Wat we wel gaan doen, is kijken naar 60 EC gezamenlijk aanbod. Dit hoeft echter niet voor alle GW-studenten hetzelfde te zijn. Het kan ook gedeeld aanbod bij een aantal opleidingen worden die qua inhoud of methode op elkaar lijken.

Hoe dat precies eruit gaat zien, weten we nu nog niet. Dat gaat een projectgroep van onderwijsdirecteuren met advies van verschillende groepen binnen de faculteit ontwerpen. Daarbij wordt de medezeggenschap, zoals opleidingscommissies en faculteitsraad, niet vergeten.

Ja, de instroom is van veel meer factoren afhankelijk dan van de studenten die nu studeren in de opleidingen die gaan sluiten. Zo hebben veel masterstudenten hun bachelordiploma aan een andere universiteit dan de UU gehaald.

We verwachten wel een daling van instroom over een aantal jaar, maar dat heeft te maken met zogenaamde demografische redenen: er worden steeds minder kinderen geboren en dus zijn er nu minder middelbare-schoolleerlingen dan eerder en met bijv. het kabinetsbeleid dat de instroom van internationale studenten ontmoedigt.

Studenten hebben inspraak via de Faculteitsraad. Ook nemen enkele studenten deel aan de klankbordgroep die meekijkt met de plannen die worden uitgewerkt voor het onderwijs. Wijzigingen in onderwijsprogramma's worden besproken in de opleidingscommissies, waar studenten deel van uitmaken.