Beeldschermwerk en KANS

Bij zittend werk, zoals beeldschermwerk, worden spieren en gewrichten zo gebruikt dat soms fysieke onder- en overbelasting kan ontstaan. Herstel is mogelijk, maar duurt lang. Voorkom dus dat je er last van krijgt!

Wat houd het in?

De Universiteit Utrecht heeft beleid om uitval en verzuim door beeldscherm gebonden klachten te voorkomen. Bekijk het filmpje over gezond beeldschermwerk. Langdurig werken achter een beeldscherm kan op termijn gezondheidsklachten aan de armen, de nek en de schouders opleveren. Dit kan chronische overbelasting tot gevolg hebben door lang stilzitten en repeterende bewegingen zoals het klikken met de muis of het snel typen. Dergelijke klachten worden KANS (Klachten van Arm, Nek en Schouder) genoemd. KANS is een nieuwe term voor RSI, (Repetitive Strain Injury).

Symptomen van KANS

Door wrijving tussen spieren, pezen en botten kunnen op den duur irritaties van en zwellingen op pezen en peesscheden ontstaan. Dan komen zenuwen in de knel en dat veroorzaakt pijnklachten. Er zijn verschillende fases:

  • pijn en vermoeidheid tegen het einde van de studiedag of na een stressvolle periode
  • continu pijn aanwezig
  • pijn die ’s avonds opkomt
  • stijfheid in de ochtend
  • slaapproblemen door aanhoudende pijn

Wat kun je zelf doen?

Het is belangrijk om je werkplek goed in te richten. Via de E-learning beeldschermwerk krijg je advies over het voorkomen van klachten, wat je kunt doen als je wel (beginnende) klachten hebt en er staan tips in die je direct kunt toepassen. De e-learning duurt circa 30-40 minuten om te doorlopen. Dat kost even tijd, maar het biedt dan ook een hoop waardevolle informatie. Ook kan je gebruik maken van de KANStest, waarmee je zelf kunt zien of de werkplek goed is ingesteld en of je risico loopt op KANS. De juiste werkhouding is in beeld gebracht in het korte filmpje Do’s and Dont’s. Indien je er zelf niet uitkomt, kun je je studieadviseur benaderen.

TIPS

  • Probeer niet te lang in één zelfde houding te studeren. Neem op tijd pauze.
  • Probeer je leerdoelen goed te plannen.
  • Vraag advies bij het aanpakken van mogelijke stressfactoren bij je studieadviseur.
  • Geef het overbelaste lichaamsdeel rust en forceer niets.
  • Gebruik in plaats van de muis vaker de sneltoetsen op het toetsenbord. Voor een overzicht van de meest gebruikte sneltoetsen, zie:
  • Voor een uitgebreider overzicht van sneltoetsen, klik hier (alleen Windows)
  • Probeer lang werken op een tablet te vermijden. Werk je langer dan twee uur per dag op een laptop, zorg dan voor een losse muis en een los toetsenbord.

Hulpmiddelen

Als student kun je zowel op de studieplekken bij de UU als thuis het programma WORK & MOVE installeren. Dit programma helpt je om gezonder en efficiënter te werken met de computer en je werk-rustritme te verbeteren. Na installatie waarschuwt WORK & MOVE als het tijd is voor een pauze en biedt dan oefeningen aan. Het zorgt voor afwisseling tijdens de werkdag en helpt klachten ten gevolge van beeldschermwerk voorkomen. Denk hierbij aan klachten aan je arm, nek of schouders, en ook bijvoorbeeld aan droge ogen en vermoeidheid. Uiteraard begint het bij het goed inrichten van je werkplek externe link. Maar zelfs als je alles goed hebt ingesteld, kun je klachten krijgen als je onvoldoende beweegt en/of je ogen niet even rust geeft. De software is dus een mooie toevoeging.

Als je al klachten hebt

  • Meld dit bij je studieadviseur.
  • Bij moeite met ontspanning kun je ontspanningsoefeningen doen.
  • Controleer aan de hand van de 5 'W's (Werkdruk, Werktaak, Werktijden, Werkplek en Werkwijze) welke factoren in jouw geval belangrijk zijn en aangepakt zouden moeten worden.
  • Ga sporten, bijvoorbeeld zwemmen, lopen, wandelen, fietsen of skaten.